PS22
boeken
etbeeldvanDenHaagals slangenkuil dringt zich opwaar in dit boekwordt beschreven hoeGeert
★★★✩✩
MeindertFennema: GeertWilders–
Detovenaarsleerling Prometheus,€19,95.
Wildersophet puntstaat de VVD- fractie te verlaten en hij vandepar- tijleiders Gerrit Zalm en Joziasvan Aartsen eenkwartier krijgt om zijn persconferentie daarover voor te bereiden. Als Zalm het vertrekver- laat, drukt hijWilderssteels een knipsel in de hand: “Hier,doe er je voordeel mee!’’ Hetblijkt een oud interviewtezijnwaarinVanAartsen hetzelfde standpunt verkondigde als het standpuntwaarvoorWilders nu de fractiemoet verlaten: Turkije maggeen lid worden vandeEuro- peseUnie. ‘Wilderswas verbouwe- reerd,’ schrijft Meindert Fennema, ‘zelfs nu leek Zalm VanAartsen nog eenhak te willen zetten.’ Kunjeeenbiografievaneenleven-
persoonlijke biografie. Over de jeugdvan de jonge, nogongeblon- deerde Geertvernemen wijniets. Zijn Indo-achtergrond wordt alleen terloops vermeld, zijn ‘affairettes’ worden slechtsaangestipt.Maar Wilders’ politiekeloopbaan wordt grondiguit de doekengedaan, aan de hand vandeintensieve mars door de archievendie Rosanne Go- derieals assistentevan de biograaf heeft ondernomen. WieWilders’ Werdegang willeren kennen aan de hand vanzijn redevoeringen, arti- kelen en acties,kan bij dit boek te- recht. De tovenaarsleerling,luidtdeon-
WOENSDAG1SEPTEMBER 2010
Afgewezen door diefalendeelite H
de hoofdpersoon schrijvenals die niet bereid is ermedewerkingaante verlenen?Recentegevallen (Job Co- hen, Nina Brink)bewijzendat het kan, maar ook watderisico’s zijn: de biograaf kanzijn bevindingen niet toetsen aanreacties vanzijn personage en begeeft zichopdrijf- zand als hij diens overwegingenwil weergeven. Fennema beschrijft tel- kens watWilders‘voelt’,‘vindt’en ‘denkt’ of waarover hij ‘verbouwe- reerd’ is.Begin 2010 staan raadsver- kiezingen voor de deur en ‘diepin zijnhartwistWildersdat hij hetnog heelmoeilijk zou krijgen’. Hoewéét de biograaf dat?Hij interviewde34 mensenvoor zijn boek,maar Wil- dersniet.Volgens zijn Verantwoor- ding konFennema diensgedachten op den duur‘bijna raden’,maar bij het schrijvenvan het boek is dat ‘bijna’ kennelijk vervallen. Hettoppuntis datWilders’echtge-
toptien
DezeweekhetbestverkochtbijSelexyz Scheltema
1(3) DimitriVerhulst Delaatsteliefdevanmijn moeder Contact,€19,95.
2(1) JamalOuariachi DevernietigingvanProsper Morel Querido,€19,95.
3(2) DavidMitchell Denietverhoordegebedenvan JacobdeZoet Ailantus,€24,95.
4(5) ChristosTsiolkas Deklap Anthos,€19,95.
5(6) HenkRijks Dekostwinner Contact,€19,95.
6(9) EvelineStoel Asta’sogen Nijgh&VanDitmar,€19,90.
7(8) IsabelAllende Heteilandonderdezee Wereldbibliotheek,€19,95.
8(7) HarukiMurakami 1Q84 Atlas,€49,90.
9(-) PauloCoelho Debeschermengel DeArbeiderspers,€16,95.
10 (10)HermanKoch Deideale schoonzoon Anthos,€10,00.
GeertWilders FOTOROBINUTRECHT/ANP
note, Krisztina, zichafvraagt of Geerts radicalisering‘niet ook een pathologische kant’ heeft.Wel ‘be- wondert’zij zijn ‘vasthoudend- heid’, maar ‘ze meent bij hem ook eenzekerematevan narcisme te ontwaren’: hij lijkt‘verslaafd’ te zijn aan‘despanning, het risico,deaan- dacht’? Opnieuw: hoe weet Fenne- ma dit?Krisztina hoortevenmin tot zijninformanten. Misschien dat in- timi vanhet echtpaar hem dit heb- ben ingefluisterd, maar dan had hij dat moeten vermelden, opdat de le- zerhet opwaarde kanschatten. De politicoloogFennema,hoogle-
raaraandeUniversiteit vanAmster- dam, schreefeen politieke, geen
dertitel.Die tovenaar is Frits Bolke- stein, onderwiens fractievoorzitter- schapWilderszijn politieke carrière begint als fractiemedewerker voor sociale zekerheid,eenwereldwaar- in hij met toenemende irritatieover het handjeklapvanwerknemers-en werknemersorganisaties heeft ge- werkt.Het poldermodel is hem dan al een gruwel.
Eenniet- geautoriseerde biografievan GeertWilders
In Bolkestein als ‘buitenboordmo- tor’ vanPaarsbewondert Wilders diensonverschrokkenheid, bondi- ge rechtstreeksheid en onverschil- ligheid voor kritiekvan de linkse kerk. Zo wil hij nu zelf de buiten- boordmotor vanRutteIworden. Wathij Bolkestein echter kwalijk neemt, is dat hij totdeHaagseelite blijftbehoren. Erhebbenzichwendingenvoorge-
daaninWilders’ politieke ontwik- keling: watderechten vanminder- heden in Oost-Europa betreft is hij aanvankelijk ‘overtuigd multicultu- ralist’,nadeaanslagenvan 11 sep- tember 2001 keurthij Pim Fortuyns kruistocht tegendeislam af en voor de sociale voorzieningenbepleithij eerstafslankingtot ‘eenbasisstel- sel’om, nu hij de gewone, hardwer- kende Nederlander heeftontdekt, de bestaandesociale verworvenhe- denteverdedigen. Maar de voor- naamstewending is dat hij sinds maart2005 in de politiekeeliteen haar morelefalendehoofdoorzaak
vanalle Nederlandseproblemen ziet. Fennema psychologiseert niet, maar zijn weergave vandefeiten suggereertdatWilderszichdoor die eliteafgewezen voelt: hijwordt ge- passeerd voor het vicefractievoor- zitterschapvan de VVD en het staatssecretariaat vanSociale Za- ken. Als fractiemedewerker –een bekwame, noestewerker,niet bril- jant–moet hij zichdemindere heb- ben gevoeld van golden boys uit de Randstad(Robin Linschoten, Hans Hoogervorst,Frank de Grave) en als Kamerlidmerkthijdatzijngeestver- wanteAyaan Hirsi Ali als intellectu- alistische jongedamegemakkelij- kertoegang totdie eliteheeft dan een Limburgsejongen. Hij begint zichsteeds meer te identificeren metHenk en Ingrid. Vormvast is deze biografie niet.
Hetrelaaswaaiertuit naar Fortuyn, Hirsi Ali en Rita Verdonk, zodat de heleNieuwe Rechtse Voorhoede vanNederland in beeld komt,en wordt onderbroken door een(ver- helderend) essayovervrijheid van meningsuiting. Op dat puntheeft Fennema het vaak publiekelijk vu- rigvoor Wildersopgenomen,zodat ik dezerdagen soms de vraaghoor- de stellenofhij (overigens duo- raadslid voor GroenLinks in Heem- stede) weldeaangewezen manis om als objectieve buitenstaander diens biografie te schrijven. Maar doorgaans onthoudtdebiograaf zichvan oordelenenwaar dat niet zo is,vallen die niet altijdinhet voordeel vanWildersuit. Zo mondteen nauwgezetterecon-
structievandeFitna-affaireuit inde vaststellingdat bij zijn dreigement dekoraninbeeld teverscheurenhet gelijkaan de kant vanErnst Hirsch Ballin wasenniet vanWilders, die zichdoor deze minister ‘belazerd’ achtte. WelvindtFennema dat Hirsch Ballin en minister Guusjeter Horstindeze zaakonzorgvuldig met het staatsrechtenWilders’ vei- ligheid zijnomgesprongen. De zwa- re beperkingenwaaraan zijn (en Krisztina’s) bewegingsvrijheid door de doodsbedreigingen dagennacht onderworpen is,beschrijft de bio- graaf enige malenindringend. In zijn Verantwoording verheelt hij niet dat hij daardoor niet aan een gevoel vansympathievoor het slachtoffer ontkomt.
JOHNJANSENVANGALEN
Emmi&Leo
clos uit 1782 is misschienwelde bekendstebrievenroman. In 1991 schreefex-cabaretierHenk Elsink,onder het pseudoniem Elsinck, de thriller in faxvorm Moordper fax. Debrief, bestaat die nog?En
D
wiefaxt nogtegenwoordig? Dus is ernuook eenromandie ge- heeluit eene-mailcorrespon- dentie bestaat.Emmi&Leo. Goedtegen noordenwind,heet die ruimtweehonderdpagina’s dikke romanvandeOostenrijk- se schrijverDaniel Glattauer, die is uitgekomenbij uitgeverij Wereldbibliotheek. Een romanin e-mailvorm.
Goed idee, alworden niet alle goede ideeën ookgoed uitge- voerd.Maar Glattauer (1960) is er zelfs in geslaagd vanzijn idee eenpageturner temaken en dat is eengroot complimentwaard. Door eentypefout vanweb-
siteontwerpsterEmmiRothner, die haar abonnement op het tijdschrift Like wil opzeggen, ontstaat een correspondentie met communicatieadviseur en taalpsycholoogLeo Leike. Dat mailcontact verdiept zich
al snel toteen intensieve,bijna dagelijkse uitwisselingvan ge-
Glattauermaakte pageturnervan romanine-mailvorm
dachten en verwachtingen.Het zijnvraag-enantwoordspelle- tjes,waarin ze zichzelf flink blootgeven. Watdeze romankrachtigen spannend maakt,isdat een echteontmoetingsteedswordt uitgesteld, maar datEmmien Leo–zij is gelukkiggetrouwd en hijheeft net een relatie ver- broken–elkaarwel verleiden, en zelfs verliefdworden. Zon- der elkaargezien te hebben.En dat heeftGlattauer heel goed gedaan. Sterker,deroman (slechts tien euro!)zit volverlei- den, uit elkaargaan, vreemd- gaan en jaloezie.Endat alle- maal via e-mails. Onderdetitel Goedtegen
noordenwind verscheen deze romanook in 2008,eveneens bijWereldbibliotheek.Hetboek deedweinig.Deuitgever, die geloofde in dit boek, heefthet nu,onder een ietsandere titel, opnieuwuitgegeven.Endat is prijzenswaardig,wantEmmi& Leo. Goedtegen noordenwind is niet alleen een sterkeroman, maar ook eenheel originele, fraaie en eigentijdse liefdes- geschiedenis.
MAARTENMOLL
m.moll@
parool.nl
eromanin briefvorm is al eeuwenoud. Les liaisons dangereuses vanChoderlos de La-
Post Scriptum
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60