BEDRIJFSPROFIEL Wilnis


eigenaren Robert en Willeke Peek plaats Wilnis


aantal melk- en kalfoeien 175 aantal stuks jongvee 90 areaal 90 ha (waarvan 20 ha op afstand)


grondgebruik 76 ha grasland, 14 ha mais


rollend jaargemiddelde 9200 4,31 3,55 totaal energieverbruik 73.800 kWh


energieverbruik per 1000 kg melk 49,0 kWh


‘Zorgen de apparaten waarin we geïnvesteerd hebben, niet voor de beloofde energiebesparing? Of wordt er op een andere plek op ons bedrijf nog heel veel energie verbruikt?’


Voorbeeldbedrijf


Juist die vragen motiveerden de melkveehouders om deel te nemen aan het Utrechtse project ‘Voorbeeldbe- drijven energieneutrale melkveehouderij’. In dat project worden drie bedrijven, die door onafhankelijke advi- seurs worden begeleid, gevolgd in hun zoektocht om energie te besparen. Want zonnepanelen vormen geen vrijbrief om maar met energie te gaan smijten, stelt Willeke. ‘Bovendien is het belastingtarief als je weinig extra elektriciteit verbruikt, relatief hoog. Dat motiveert ons nog extra om energie te besparen.’ Het uiteindelijke doel is om energieneutraal te produce- ren, geeft Robert aan. ‘Met andere woorden: evenveel energie verbruiken als de zonnepanelen opwekken.’ Jaarlijks produceren de panelen zo’n 65.000 kWh. Dat is niet voldoende om de totale energiebehoefte van het melkveebedrijf te dekken. Afgelopen jaar bedroeg het zakelijke energieverbruik 73.800 kWh. ‘Je zou zeggen: energieneutraal worden is een kwestie van investeren in


Figuur 1 – Energieverbruik op melkveebedrijf Peek in vergelijking met optimaal gebruik op bedrijf met melkstal


melken, frequentiegeregelde vacuümpomp + melkpomp spoelen met E-boiler, gevoed door warmteterugwinning koeling (met toepassen voorkoeler) verlichting 80 lux bij ± 1.750 uur/(bij 120 lux is dit 6) bronwaterinstallatie kalverdrinkautomaat ventilatie


overige apparatuur


10 20 30 40 50 60


0 optimaal gebruik gebruik Peek


wat extra panelen’, zegt Willeke met een glimlach. Maar zo simpel is het niet, leggen de Utrechtse ondernemers uit. ‘268 panelen is het maximale aantal panelen dat we met een aansluiting van 3 keer 80 ampère kunnen heb- ben. Meer panelen kan alleen met een zwaardere aan- sluiting en als grootverbruiker mag je ook niet salderen.’


Bronwatersysteem grootste verbruiker Een eerste stap in het project was het in beeld brengen van het stroomverbruik per apparaat. Willeke wijst de tussenmeters aan die op tien verschillende plaatsen op het bedrijf zijn geplaatst. Bij de zonneboiler die het wa- ter voor het spoelen van de melktank en melkleidingen verwarmt, bij de bronwaterinstallatie, bij het rondpomp- systeem in de jongvee- en de paardenstal dat het bevrie- zen van de waterbakken moet voorkomen. ‘In het begin hield ik die standen wekelijks bij. Zo konden we per apparaat nauwkeurig het stroomverbruik meten’, zegt Willeke.


Het bronwatersysteem bleek tot verbazing van de melk- veehouders de grootste stroomvreter (figuur 1). Dat neemt 18 kWh per 1000 kg melk voor zijn rekening. ‘We hebben een ongeveer vijf jaar oude osmosebron. Die is nog te jong om te vervangen. Maar we zijn in overleg met de leverancier over technische mogelijkheden om het verbruik te verlagen. Het streven is een daling van 30 tot 40 procent’, stelt Robert.


Ook de koeling vormt – ondanks het toepassen van voor- koeling – met 9,8 kWh per 1000 kg melk een aanzien- lijke bron van verbruik. ‘Onze voorkoeler koelt de melk terug naar 25 graden Celsius. Maar er zijn ook bedrijven die terugkoelen tot ongeveer 15 graden. Dat zou aan- zienlijk schelen in stroomverbruik.’


Tijdschakelaar op rondpompsysteem Meevallers waren er ook, geven de melkveehouders aan. Zo bleek de verouderde compressor die nodig is voor het bedienen van de voerbakjes en het hekwerk in de 2 x 11 zij-aan-zijmelkstal, tegen de verwachting in niet veel energie te slurpen. Ook het verbruik van de elektrische koeborstel en de mestrobot viel mee. En het aanbrengen van een simpele tijdschakelaar op de rondpompsyste- men in de jongvee- en de paardenstal beperkte het ener- gieverbruik ook flink. ‘Met een tijdschakelaar draaien die pompen nu vijf minuten per dag. Zo hoeven ze niet de hele dag aan te staan, maar voorkomen we toch dat ze vastlopen’, legt Robert uit.


De post overige apparatuur kwam met een verbruik van 10,3 kWh per 1000 kg melk dan weer wel veel hoger uit dan gemiddeld. De oorzaak? Onder meer het gebruik


veeteelt SEPTEMBER 1 2017 13


kWh/1000 kg melk


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56