Onderweg en op de camping GEEF LEGIONELLA


Moeten we op onze hoede zijn voor legionellose in de camper? Jazeker, stelt het RIVM. En ook op campings is het opletten geblazen. Maar als we verstandig met water omgaan, is er geen reden tot paniek.


I


n 1976 overleden 34 veteranen aan een ernstige longontsteking, nadat zij de jaarlijkse conventie van het Amerikaanse legioen in Philadelphia hadden bijgewoond. Zij verbleven allen in hetzelfde hotel.


Vanwege de achtergrond van de patiënten sprak men van de veteranenziekte. Ruim een halfjaar na de epidemie werd de verwekker geïsoleerd – de staafvormige bacterie kreeg de naam legionella. De legionellaramp van 1999 in ons land was een van de grootste uitbraken van de veteranenziekte in de geschiedenis. De legionellabacterie die de veroorzaker was van de uitbraak, is gevonden in de leidingen van een van de tentoongestelde bubbelba- den op de Westfriese Flora in Bovenkarspel. Het RIVM gaf een epidemiewaarschuwing uit. Er waren vele honderden bezoekers besmet geraakt, van wie er meer dan dertig aan de ziekte zijn overleden.


Biofi lm


Bij het RIVM in Bilthoven doet microbioloog Marjolijn Schalk onderzoek naar ziektes die je vanuit het milieu kunt oplopen. Kampeerauto mocht kijken op haar labora- torium, waar van legionella verdachte monsters worden onderzocht. De ziektebeelden die door de bacterie worden veroorzaakt, worden met de verzamelnaam legionel- loses aangeduid, waarvan de longontsteking – legionella pneunomie of veteranenziekte – de bekendste is. De eerste ziekteverschijnselen openbaren zich meestal vijf tot zes dagen na de infectie. De ziekte kent een ernstig verloop, ongeveer vijf tot zes procent van de geïnfecteerden over- lijdt. Herstel kan jaren duren, terwijl de patiënt levenslang last kan houden van het gevolg van de besmetting. Verder komt een acute griepachtige ziekte voor: Pontiac- koorts. Hier bedraagt de incubatietijd maximaal 48 uur, spontaan herstel treedt op na twee tot zeven dagen. “De bacterie komt van nature op veel plaatsen voor, maar


32 | Kampeerauto nr. 2/2015 NKC


waarschijnlijk in een heel lage concentratie”, legt Schalk uit. “Maar als de omstandigheden voor de bacterie gunstig zijn, kan deze zich razendsnel vermenigvuldigen.” Stilstaand water in een leiding bij een temperatuur tussen de 25 en 55 graden vormt een dreiging. “Zeker wanneer de staat van de leiding te wensen overlaat. Legionella vermenigvuldigt zich bij voorkeur in biofi lm.” Wat is dat dan, biofi lm? Schalk geeft als voorbeeld het opblaasbadje voor de kinderen in de zomerse tuin. “Als je dat een paar dagen laat staan, heeft zich al zo'n glibberig groenig laagje gevormd. Daar houdt legionella wel van.”


Schijnzekerheid


Legionellose krijg je niet als je het besmette water drinkt. “Maar als er een douche aanwezig is, spreken we van een mogelijk risicovolle situatie. En met je camper ben je na- tuurlijk vaak met je eigen douche onderweg.” De besmet- ting met legionella vindt plaats door inademing van kleine waterdruppeltjes waarin de bacterie zich bevindt. Zolang we het de bacterie niet makkelijk maken zich te vermenig- vuldigen, kunnen we zonder zorgen douchen. Een scheutje chloor toevoegen dan maar aan de watertank? Marjolijn noemt dat schijnzekerheid. “Het chloormolecuul valt na een tijdje uit elkaar en dan doet het niets meer. Het is wel zinvol om de tank en leidingen met chloor schoon te maken, zowel aan het begin als aan het eind van het camperseizoen. En als de camper een tijdje niet gebruikt wordt, het hele zaakje leeg te laten lopen en zo droog mogelijk weg te zetten.”


In Nederland moeten hotels en campings hun water controleren en hun risico's analyseren. Maar gasten zouden altijd alert moeten zijn op besmetting, zeker als het douchewater niet goed heet tevoorschijn komt of het koude water lauw is en de camping nauwelijks bevolkt is, bijvoorbeeld in het laagseizoen.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68