H 10 • deJager
oe laat zou het zijn voor de weidevogels? Het is in elk geval al jaren vijf voor twaalf. Sommige experts twijfelen zelfs of soorten als grutto en tureluur überhaupt nog wel te redden zijn. On- danks alle inspanningen die jagers, boeren en vo-
gelliefhebbers jaarlijks leveren. Dat is geen vrolijke boodschap, maar de Boerenlandvogelbalans van 2020 geeft nu eenmaal weinig reden tot optimisme. Daar staat klip en klaar dat vogels van het open boerenland, zoals grutto en patrijs, sinds 1990 met bijna 70% afnamen. De cijfers per provincie schetsen een somber beeld als het gaat om de broedprestaties van vogels als scholekster en kievit. Ze hebben te lijden onder het geïntensi- veerde landgebruik en de daarmee samenhangende verdroging en versnippering.
ONVOLDOENDE KUIKENS Recent deed Sovon in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen een aantal-schatting op basis van kleurringdicht- heden van jonge grutto’s, uitgevlogen in Nederland in 2022. Bij benadering werd berekend hoeveel vliegvlugge jongen er jaarlijks geproduceerd moeten worden om de populatie op zijn minst stabiel te houden. Conclusie: om de sterfte te compen- seren, moet elk paar volwassen vogels jaarlijks ongeveer 0,77 kuikens grootbrengen tot de kleurringenleeftijd en circa 0,44 kuikens tot vliegvlug. Bij een geschatte broedpopulatie van ruwweg 27.600 paren in 2022 zijn dat circa 21.100 kleurring- rijpe en 12.000 uitvliegende jongen. Door de grote onzeker- heidsmarge omtrent de aantallen vliegvlugge jongen is niet met zekerheid te concluderen dat in Nederland in 2022 opnieuw onvoldoende gruttokuikens vliegvlug zijn geworden om de populatie op peil te houden, maar de gegevens wijzen daar, volgens de onderzoekers, wel op.
PREDATIEDRUK In 2021 evalueerden weidevogelbeheerders samen met de provincie Friesland het Friese weidevogelbeleid. Deze evaluatie bevestigde dat in Friesland de achteruitgang van de grutto gestaag doorgaat, net als die van kievit en scholekster. Toch zijn er positieve verschillen. De achteruitgang van weidevogels met 1 tot 4% per jaar is bij gesubsidieerd beheer in Agrarisch Natuurbeheer (ANLb) gebieden en weidevogelreservaten aanzienlijk minder dan de achteruitgang op boerenland zonder gesubsidieerd beheer, waar de steltlopers met 8 tot 15 % per jaar afnemen. Zonder al die subsidies en investeringen van ja- gers, vrijwillige beschermers en boeren zouden de weidevogels er dus nog slechter voor staan. ‘Een te hoge predatiedruk is één van de belangrijke redenen voor de afname’, stelde voormalig ecoloog van de Jagersvereniging Wim Knol al in 2019 in een rap- port met vier mogelijke predatiescenario’s. Knol concludeerde dat de weidevogels door wel 25 soorten roofdieren kunnen wor- den gepredeerd, waarbij zowel eieren als kuikens sneuvelen. In de periode tussen het leggen van het ei en een vliegvlug kuiken (52 dagen) draaien kraaien, vossen, steenmarters, reigers, ooievaars, buizerds, ratten, huiskatten, hermelijnen, bunzings of meeuwen dagelijks hun rondjes op zoek naar prooi. Knol: ‘Die extreme predatiedruk trekt de grutto niet.’
INTENSIEVE BEJAGING Om in kaart te brengen welke soorten predatoren nu precies op welke soorten prooidieren prederen, begon WBE Noord- west Veluwerand in samenwerking met de aangrenzende WBE Oldebroek/Oosterwolde, de lokale weidevogelvereniging en enkele agrarische collectieven recent een bijzonder initiatief. Erik Nagelhoud (voorzitter WBE Noordwest Veluwerand): ‘We hebben als jagers in dit gebied al jaren een goede en intensieve
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68
