22 kunst&media


THEATER Babel(Words). Sidi Larbi Cherkaoui, DamienJalet en Antony Gormley.Gezien: 18/9,Groningen.12en 13/10 in de Stadsschouwburg.


‘D


eeerstetaal,” zo be- gint danseresUlrika KinnSvenssonhaar re- laas, “was gebaren-


taal. Mensen praatten toen meer, nietmindermetelkaar.”Metnostal- gievertelt Kinn Svensson, druk ges- ticulerend,overeen tijd waarin nog met elkaar werd gecommuniceerd, toen lichaam en geest nogwaren verbondenengesprekkenvaakwer- den onderbrokenomtekijken of men het allemaal nogkon volgen.


Hetene avontuur na het andere


TONEEL Kortjakje, TheatergroepMax., 8+. Gezien 19/9 Delft. 13 en 14/10 Stads- schouwburg Amsterdam.


S


pectaculair,dat is hetwoord dat blijft hangennahet zien vandenieuwe grotezaal- voorstelling Kortjakje van


Theatergroep Max. RegisseurMo- niek Merkx nam het oud-Hollandse kinderliedje als uitgangspunt voor eenimponerend schouwspel met interactieve computeranimaties en digitale tekenprojecties,waarbijhet decortransformeert vankinder- slaapkamer totmaanlandschaptot residentie vaneen ijskoningin. Aandeinterpretatie dat Kortjakje


eenhoerzouzijndiehaargelddoor- deweeks in bed verdientomop zon- dagtepronken met haar bijbel met zilverenbeslag, wordt even gerefe- reerdals het meisjeverweten wordt alleenmaar bezig te zijnmet haar ‘mooie lichaampje’, maar verder gaatMerkx niet. Hier is Kortjakje (Roosmarijn Luy-


ten) eenfantasierijk meisje, dat in eendroomachtige settingvan het


capital of theworld Amsterdamgaat dichtvoor buitenlandse blower


AmsterdamisvoorAmster- dammershet centrum van dewereld.Hoe schrijven buitenlandsemedia overde hoofdstad?


monBurke. Maar in deWest-Euro- pese perswordt het proces-Wilders toch ook gevolgd (in deVSnauwe- lijks) en in die contextiserook be- langstellingvoor de formatie. TheWashingtonPost reageertzeer


H


alertophet voornemenvan de re- geringomcoffeeshops alleentoe- gankelijk temaken voor pashou- ders.Enbuitenlanderskrijgengeen


et nieuwsuitAmsterdam dat dezeweek de meeste buitenlandsemedia haal- de,was de dood vanSolo-


pasje.Hetzal de helft vandezaken de kopkosten, voorspeltdekrant op basis vangesprekken met vooral Amsterdamse exploitanten. Zo meldt Maciej Truszkowski,eige- naar vanSevilla, dat hij het voor de helft vandie buitenlanders moet hebben en voor coffeeshops die dichter bij deWallen liggen dan zijn zaakzal dat deel noggroterzijn, vermoedthij. Paul Schnabel,directeurvan het


SociaalCultureel Planbureau, komt in dit soortverhalen heel vaak aan hetwoordenhij steltdat de tole- rantie inNederlandafneemt. André Krouwel, politicoloog aan deVU, vergelijkt de politiekesfeerhier met die vanhetAmerika in de jaren tachtig,waar themoral majority het voor het zeggen had. Deaangekondigdebezuinigingen


op cultuur vallen ookinhet buiten- land op. TheDallasMorningNews meldt dat Jaap vanZweden, diri- gent vanhetDallas SymphonyOr- chestra,vertrekt bijhet met ophef- fing bedreigde Radio Filharmo- nischOrkest.VanZweden zietde toekomtvan deNederlandseorkes-


Jaap vanZweden ziet de toekomst vande orkesten hiersomber in


tensomber in.Ende Britse Guar- dian citeert de componist Michel vanderAadie de bezuinigingen schrikbarend en beangstigend vindt. Dekrant steltvast datNederland


ooit een uitstekend cultureel beleid voerde, met nameop het gebied vannieuwemuziek.Nuwordt een kwartbezuinigdopdekunstbegro- tingenomdat bibliothekenenmu- sea gespaardworden, zal op de an- dere gebieden sprakezijn van‘ver- woesting’. DeBerliner Zeitungwasbij eenop-


treden vanMarentedeMoor,die in Duitslandwasvanwege de verschij- ningvan haar romanAmsterdam und zurück, de vertalingvan haar debuutDeovertreder.Ende Rheini- sche Post doet verslagvan eenbij- eenkomst rondde 107de geboorte- dagvan Albert VigoleisThelen, schrijvervan ondermeer het auto- biografischeHeteiland vanhet tweede gezichtwaar uitgeverGeert vanOorschot nogdehand in heeft gehad.


Thelen had eennauweband met Amsterdam, hijwoonde er in 1930 enige tijdenvan 1947 tot1954.Hij had hier vele vrienden,envan de week hadmen op die samenkomst ergveel plezieromeenAmsterdam- se tekst vanVictor vanVriesland die Thelen vertaald had in hetNe- derrijns dialect. Totslot: TheLosAngeles Times


wijst op dewebsite howjsay.com waarop je de uitspraak vanduizen- denwoordenkunthoren. Redac- teur JenLeo deed een test met het woordRijksmuseumenhij hoorde dat het eenNederlandswoordwas. Hijwaserg tevreden,maar wijho- rendespreker tochduidelijk rieäks- museumzeggen.Datkan de bedoe- lingtochniet zijn.


PAULARNOLDUSSEN


Haar woordenbenadrukt ze met grotegebaren, waarondereen ter- loopsemiddelvinger. Haar strakke lerenbroek en hoge plateaulaarzen maken elke andere vorm vanlosjes bewegenzogoed alsonmogelijk. Detitellaat alweinigaande fanta-


sieover,maarnadeopeningsmono- loogisergeen twijfel meer moge- lijk: Babel(Words) vanSidi Larbi Cherkaouigaatover taal.Taal diede mensheid nu niet meersamen- brengt,maar juist verdeeld, net als in het bijbelse verhaal over de toren vanBabel. Onvermijdelijk komt er in Babel


dan ookeen momentwaarop de dertien dansers,met bijnaevenveel nationaliteiten, beginnen aan een


linguïstischpiswedstrijdje over welketaal nu eigenlijk de besteis. “Tachtig procent vanhet internet is in het Engels,” declameertdeAme- rikaan trots.“Frankrijk staat in het


Taalbrengtmensen nietmeersamen, maarverdeelthen


midden vandekaart,”meldtde Fransman. “Sony! Casio!” roept de Japanner.Het iseenstrijd die uitein- delijkniet met woorden, maar met de universele taal vandevuisten wordt beslecht.


DINSDAG 12OKTOBER2010 Cherkaouibrengtboodschapnietsubtiel, welmet flair


Dat Cherkaoui eenbevlogen aan- hanger is vanoosterse filosofieën is geen geheim. Zijn wonderschone creatie Sutra gingoverhet belang vandegroep bovenhet individu. Hier wijsthij ons erop dat we meer overeenkomsten hebben dan ver- schillen, dat we allemaal verbon- denzijn. Al is het alleenaldoor wat een vandedansersde‘Ghandi- neuronen’ noemt.Neuronen die zo- weleen puls afvuren als wijdoor ie- mand worden aangeraakt als wan- neerwezien hoe iemand anders aangeraaktwordt. Verdeeldheidenverbondenheid


zijnderode lijn die door het voor- stellingheen kronkelt. Babel is,in tegenstellingtot Sutra,niet zozeer


eencoherent geheelals een eclecti- sche verzamelingvan sketches.Hi- larischhoogtepunt iseenherkenba- re situatie bij de douane, opnieuw met eenmemorabelerol vanKinn Svensson, vastedanser van T.r.a.s.h.,als douanier:“Af met die sjaal, aan uw traditie hebben we hier geen boodschap!”roept ze een vrouwmet hoofddoek toe. Cherkaoui beziet de wereld met


nieuwsgierigheid en verwondering. Hij is misschien niet altijdevensub- tiel in zijnboodschap, maar hij brengt het welaltijdmet energie, humor en flair.Zomag er welvaker tegenons gepreektworden.


BREGTJE SCHUDEL


HetdecorvanKortjakje transformeert tijdensdevoorstellingvankinderslaapkamertotmaanlandschaptotresidentievaneenijskoningin.


ene avontuur in het andere duikelt. Ze wordt bijgestaan door haar bet- weterige schaduw (Jef Vangestel), die haar opdraagt de zon te zoeken die die dagniet is opgekomen. Hoe dat precies zit,wordt nietduidelijk. De ondergrens vanvijf jaar,zoals Max. aangeeft,mag welwat om- hoog, ook vanwegedesemifilosofi- sche bespiegelingendie hier en


daar worden geuit.Wel voor jonge kinderen zijndevolks- en kinder- liedjes die als een vrolijkemedley met de scènes zijnvervlochten. In demaneschijn, Slaap,kindjeslaap– de liedjes krijgen een twistofeen slinger vanarrangeur Joop vanBra- kelenklinkenfris én herkenbaar. Terwijl dewonderlijkepersonages in hoogtempooverhet podium ra-


zen, wordt het publiek getrakteerd op futuristische sterrenstelselsen magische zeelandschappen. Dank- zij tekenaar en animator Mark van Huysteeisdeze Kortjakje een visu- eel spektakel, waarmee Max. weer toont eenvan onze belangrijkste jeugdgezelschappen te zijn. Hetverhaalkomt daardoor min- deruit de verf, alsof het pas in twee-


FOTOJOEPLENNARTS


de instantie bedacht isomruimtete bieden aan de decor- en beeldont- werpers. Gelukkigisdaar aan het eind vanhet stuk de reusachtige ijs- koningin, lekker over thetop ge- speeld door René Geerlings, zodat er bijhet verlaten vandezaal ook eenpersonage op het netvliesach- terblijft.


JOUKJE AKVELD


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40