Anders dan bij de res- tauratie in de vorige eeuw is nu geen cementhoudende mortel maar een traditionele kalk zand- mortel gebruikt.


Je gaat natuurlijk niet kappen in een schildering van 1562


dat de muren niet naar buiten worden gedrukt. Hier zijn die steunberen wat minder breed dan gebruikelijk, er moest namelijk voldoende ruimte rondom de kerk blijven om er met karren langs te kunnen. Gevolg van de gebrekkige onder- steuning is dat er behoorlijk forse scheuren in de constructie zijn ontstaan.” Om erger te voor- komen, zijn er bij een eerdere restauratie, in de jaren zeventig van de vorig eeuw, trekstangen aangebracht om de wanden bij elkaar te houden. Bij die restauratie kwamen ook de schilderingen aan het licht die eeuwenlang achter dikke lagen kalkverf verborgen waren geweest. Juist die kalk-


verf heeft ervoor gezorgd dat de schilderingen in veel betere staat waren dan wanneer ze vier eeuwen lang aan de lucht blootgesteld waren geweest. Bij de restauratie van de schilderingen en het pleisterwerk, werd echter een cruciale fout gemaakt die voor veel nieuwe schade heeft gezorgd; de ondergrond die in de 16e eeuw met kalk is gemaakt, is hersteld of aangeheeld met een mortel van hydraulische kalk en cement, en ook bij het herstel van het metselwerk is een specie met cement gebruikt. “Het is wel logisch dat in de vorige eeuw bij restauraties vaak met cement werd gewerkt, dat werkte lekker snel”,


MEBEST februari 2023 9


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48