ook ineens waardeloos. “Toch is ook daar al veel aan het veranderen”, weet Minnesma. “Verschillende pensioenfondsen beleggen niet meer in olie. Dat zijn nu nog vooral bui- tenlandse pensioenfondsen, maar ook de Nederlandse fondsen komen nu schoorvoe- tend in beweging. Het feit dat oud-minister Kamp zegt dat het gas er op een gegeven moment uit zal gaan en dat huizen klimaat- neutraal zullen worden gebouwd, draagt daar ook aan bij. Pensioenfondsen zijn uiteraard ook niet gebaat bij het beleggen in onzekere fondsen, dus die selectie vindt vanzelf wel plaats.”


Importheffi ng Nederland is al lang niet meer het braafste jongetje van de klas als het gaat om duur- zame ontwikkelingen, maar vergeleken met minder ontwikkelde landen doet Nederland het in de regel stukken beter, zeker met de plannen in het nieuwe regeerakkoord. Nu kun je het in eigen land goed voor elkaar hebben, maar wat is dat waard als ze een paar duizend kilometer verderop drie keer zo hard CO2


uitstoten voor de productie van


Dow Chemical en ArselorMittal willen ook warmte gaan uitwisselen, maar dat betekent dat er een acht kilometer lange buis de grens over moet...


goederen die we hier importeren? “Klopt, daar ben ik het volledig mee eens”, beaamt Minnesma. “Als je bijvoorbeeld staal gaat produceren, waarbij je de energie uit wa- terstof haalt, in plaats van uit kolen, kost je staal zo’n tien procent meer. Om dan te voorkomen dat de Chinezen staal op onze markt dumpen, moet je wat mij betreft een importheffi ng op dat Chinese staal leggen. Dat hebben we overigens jaren geleden ook op Chinese zonnepanelen gedaan om de Duitse zonnepanelenindustrie te bescher- men. Die heffi ng was heel snel geregeld, dus ik zou niet weten waarom dat op staal niet zou kunnen.”


Verder komen Onderlinge samenwerking op het gebied van reststromen is ook een bijzonder inte- ressante ontwikkeling. Het warmteoverschot van de ene fabriek kan het warmtetekort van een andere fabriek aanvullen. Voor- beelden zijn er inmiddels voldoende, maar het uitrollen op grote schaal blijft nog uit. Volgens Minnesma ligt dat vooral aan allerlei bureaucratische hobbels. “Dow Chemical en ArselorMittal willen ook warmte gaan uit- wisselen, maar dat betekent dat er een acht kilometer lange buis de grens over moet. Je kunt je voorstellen dat zoiets een enorm bureaucratisch geharrewar oplevert. De EU zegt dan vervolgens dat de koolmonoxide van ArselorMittal fossiel afval is en dat ze dat niet willen. Dat mag wel zo zijn, maar door het fossiele afval naar Dow te transporteren, hoeven zij geen gas te verstoken om kool- monoxide te verkrijgen. Dow maakt daar vervolgens plastic van, wat aan het einde van de rit weer wordt versnipperd en terug- gebracht naar de kolencentrale. Dan is de cirkel weer rond. Je moet ergens beginnen. Allerlei ambtelijke hobbels staan dat nu nog in de weg. Maar je ziet ook nog steeds veel bekrompenheid. Het per defi nitie afdoen van fossiele waste omdat het fossiel is, zorgt er voor dat je nooit verder komt.”


Urgenda’s Agenda voor Nederland 2030


1: De industrie bespaart 50% energie in 2030 door een combinatie van: • Een lagere vraag naar nieuwe producten in sommige sectoren • Meer hergebruik en recycling • Effi ciencyverbetering van gemiddeld 2% per jaar • Meer gebruik restwarmte, onder andere door gebruik van industriële warmtepompen


2: Elektrifi catie van processen (20%), gebruik van (ultra) diepe geothermie, meer inzet van waterstoftechnologie, ten koste van fossiel gas en biomassa.


3: Bovenop de modelberekeningen extra inzet van 20Gw zonne-energie en 9Gw wind op zee om het gebruik van biomassa zo veel mogelijk te voorkomen en processen verder te elektrifi ceren.


Meer dan de helft van de totale industriële CO2


rekening van de volgende industrieën: 1: IJzer en staal 2: Cement


3: Chemie/plastics 4: Papier en pulp 5: Aluminium


uitstoot in de EU komt voor de


Voor Nederland geldt dat vooral de chemie (voornamelijk de plastics produ- centen), de staal- en de papierindustrie voor de grootste CO2


uitstoot zorgen.


Juist omdat die industrie zo’n hoge CO2 uitstoot heeft, zijn er al veel maatregelen


genomen. De Nederlandse industrie is, ten opzichte van veel andere landen, zelfs vooruitstrevend, meent Minnesma. Stappen die nog genomen moeten worden, zijn volledige elektrifi catie en allerlei andere stappen die onder de noemer ‘circulaire economie’ vallen. Wat dat concreet betekent voor de chemi- sche industrie, lees je in het kader ‘Een duurzame chemische industrie’.


29


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64