This page contains a Flash digital edition of a book.
20 MUG MAGAZINE JANUARI 2015 ACHTERGROND


Werk-sprookjes doorgeprikt


In zijn nieuwste boek Waar blijft die baan? prikt Renzo Verwer sprookjes over de arbeidsmarkt door. Tekst Steven van der Jagt Beeld Sodis Vita


Technologie zorgt voor nieuwe banen, de vrije markt en flexibiliteit redden ons en werkzoekenden wees gerust.. er komen enorme tekorten aan op de arbeidsmarkt. Het zijn veel gehoorde beloftes maar schrijver/journalist/antiquariaatsmedewer- ker Renzo Verwer (42) rekent er in Waar blijft die baan? genadeloos mee af. ‘Een echte Verwer’. Zo is zijn boek Waar blijft die baan? al getypeerd. Het sluit aan bij Verwers eerdere werk, waarin heersende opvattingen worden ontmaskerd. Hij licht zijn boek toe in café-restaurant Amster- dam, waar het recentelijk is gepresenteerd. Ruim 600.000 werklozen en 120.000 vacatures. Je hoeft geen rekenwonder te zijn om te zien dat werk er voor de meeste werklozen niet snel in zit, al doen ze nog zo hun best. Toch overheerst het idee dat je zelf je succes in de hand hebt. Wie goed solliciteert, wordt aangenomen. Verwer is hier kritisch over: “Solliciteren is grotendeels geluk hebben. Hetzelfde cv kan door de ene selecteur worden bejubeld en door de andere af- gekraakt. Natuurlijk moet je op bepaalde zaken letten zoals je presentatie, maar dat


Renzo Verwer: ‘Solliciteren is grotendeels geluk hebben.’


weten de meeste andere sollicitanten ook. Je concurrenten hebben allemaal dezelfde ‘unieke’ vaardigheden.” Maar bieden banenplannen, zoals onlangs door minister Asscher gepresenteerd, geen kansen? Verwer is cynisch: “Asscher inves- teert vooral in re-integratie, dus sollicita- tietrainingen en dergelijke. Maar nieuwe banen komen er niet, dus blijven uitein- delijk evenveel mensen aan de kant staan. Verder staan re-integratiecoaches vaak niet in deze wereld, is mijn ervaring. Ze blijven aansturen op ‘die ene droombaan’. Dat is een achterhaalde denkwijze. Brood op de plank is het belangrijkste.” Nu zijn er weinig banen maar straks is iedereen nodig, houden economen ons al jaren voor. Hoe realistisch is dit? Verwer constateert dat steeds meer werk wordt geautomatiseerd of door goedkope buiten- landse krachten, stagiaires of flexkrachten wordt gedaan. Soms doen minder mede- werkers dezelfde hoeveelheid werk. “Werkgevers nemen niet graag mensen aan. Werknemers kosten geld en zijn daarom een noodzakelijk kwaad. Zodra het bedrijf met minder personeel kan of moet, gaan medewerkers er net zo gemakkelijk uit.” Veel werknemers moeten het in deze tijd stellen met tijdelij- ke en flexcontrac- ten. Bedrijven en politiek presente- ren dit, tot Verwers ergernis, als een soort geschenk: “De moderne werknemer zou ‘geen vaste baan meer willen’. Hij wil voortdurend van werkplek en functie veranderen, nieuwe ‘uitdagin- gen’ zoeken.” Deze flexibele me- dewerker is volgens Verwer een illusie: “De meeste men- sen willen vastig- heid en zekerheid.


Dat verhoogt werkplezier en productiviteit. ‘Flexibiliteit’ betekent in de praktijk altijd wegbezuinigd kunnen worden of voor lager salaris mogen doorwerken. Bezuinigen op personeelskosten kan onvermijdelijk zijn, dat begrijp ik best. Maar wees dan eerlijk en kom niet met zo’n ‘moderne flexibele werknemer’-verhaaltje.” Of technologie en automatisering nieuw werk creëren, betwijfelt Verwer: “Het wei- nige werk dat ontstaat, ligt in andere sec- toren en wordt door anderen verricht. Voor degenen die aan de kant komen te staan, is er geen alternatief. Ze hebben hun leven lang hetzelfde werk gedaan en kunnen zich niet allemaal zomaar omscholen.” Hij schetst geen rooskleurig toekomst- beeld. Inkomensverschillen groeien, ar- moede wordt normaler. Automatisering leidt ertoe dat de totale productiviteit veel minder afhankelijk is van het aantal werkenden dan vroeger. De factor ‘mens’ doet er minder toe; er zul- len daardoor structureel veel werklo-


‘De meeste mensen willen vastigheid en zekerheid’


zen zijn die nooit meer aan het werk ko- men. Vraag is daarom: moeten we wensen dat iedereen werkt? Als werk er niet meer inzit, kan iemand op een andere manier in de samenleving functioneren, bijvoorbeeld als mantelzorger. Waar blijft die baan? heeft niet als doel kant-en-klare oplossingen te bieden. Ver- wer wil bewustwording creëren en die- genen die het gevoel hebben dat er ‘iets niet klopt’ aan die arbeidsmarktverhalen duidelijk maken dat zij niet gek zijn. Het boek roept op tot mentaliteitsverandering. We moeten afstappen van de illusie van flexibiliteit, totale werkgelegenheid en de ‘droombaan’ voor iedereen. Het boek ein- digt dan ook treffend met de zin ‘We kun- nen niet allen winnaars zijn.’


Waar blijft die baan? Tien sprookjes over de arbeidsmarkt is verschenen bij uitgeverij TIEM. Het is te koop in de boekhandel en via internet voor €20,- inclusief verzend kosten.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36